Bir sınavda öğretmenimiz, “Alışkanlıklar unutulmazsa ihtiyaç haline gelir,” sözünü açıklayınız demişti. O zaman neler yazdığımı hiç anımsamıyorum.
Yetmişli yılların başları olmalı. Ne kadar değerli bir söz olduğunu sonra anladım.
Gerçekten de öyle!
Neye alışmışsak ondan kopamayız. Bu politikadan kültüre, eğitimden tüketime uzar gider.
Reklamlar da bu alışkanlıkları pekiştirir. Örneğin hazır gıdalar, temizlik ürünleri, giyim vb. gibi gereksinimlerimiz çoğu yerde karşımıza çıkar. Eve gidip gelirken genellikle aynı yol ve güzergâhtan yürürüz. Çünkü kendimizi böylece güvende hissederiz. Bilmediğimiz bir yerde yaşamak, farklı tattaki yemek, alışmadığımız bir müzik bizi rahatsız eder.
Aslında alışkanlıklarla yaşamak iyi gibi görünse de bizim önümüzde bir engel olabilir. Sonra da huya dönüşür.
Kendimizi aşmak, yenilemek biraz uğraş ister, güç ister. Bu kolay olmasa bile güzel bir yaşamın, sağlıklı bir toplumun gerekliliğidir.
Yeni bir düşünce oluşturacağımız zaman beynimizdeki bağlantılar tekrarlandıkça bu düşünce güçlenmeye başlar. Yinelemelerle yeni bağlantılar diğer bağlantılarla bütünleşerek otomatikleşir. Önceden zorlandığımız veya kabul etmekten kaçındığımız bazı şeyler bize kolay gelmeye başlar.
Yaşam sürecinde yeni kazanılan davranış ve düşünceler artar. Zor olan başarılınca kendimize olan güven de gelişir. Söz gelimi araba kullanmaktan kaçınan biri minik minik adımlarla beyin bağlantılarını güçlendirince zihnindeki “yapamam”algısı kaybolur. Araba kullanma davranışları da yavaş yavaşotomatikleşir.
Bu değişme sürecinde en çok anne ve babalar zorlanır. Çocuklarına yeni bir alışkanlık kazandırmak için birçok yol denerler. Kimi zaman başaramazlar.
Kolay olmasa da olası bir durumdur davranış değişikliği.
Ben yapamam, başaramam kaygısını değiştirmenin yolu öncezihinde başlamalı. Yani birey başarabileceğine inanmalı.
İlk adım atıldığında olmaz denilen birçok şeyin yavaş yavaşgerçekleşeceğini göreceksiniz.
Bu da yaşamın ayrı bir tadı ve gücü olarak sizinle birlikte yol alacaktır.
İstenmeyen alışkanlıklar artık önümüzde bir engel olmaktan çıkacaktır.
