Barbunya Pilaki

Pazar sabah erken saatlerde yardımcım Mahmud ile Göcek’ten  Gölhisar Elmalıyurt - Pırnaz’a doğru yola çıktık. 1991 Model Mazda. Kapalı kasa kamyonet. Düldül. Yaşı epey ilerlemiş bazı insanların takır takır öten dizleri misali vites- debriyajın çıkardığı gacır gucur seslerinin arasında komşu mahalle İnlice’ye varıverdik. Tarla ve araziler arasında ilerliyoruz. Mantar misali mandalina ağaçlarının arasından çıkan, bungolow tipi yeni yapıların arasından geçip gittik. Geçen yıl barbunya ektiğimiz tarlaya vardık. Barbunya sarmaşıklarının dolandığı dayanakları kargılardan arabaya doldururken sağıma soluma baktım. Hiçbir tarla sürülmemiş. Tarlalar bomboş. Ağustos’un ortasına geldiğimiz bu günlerde o verimli topraklar hâlâ boş. Buralara hep barbunya ekilirdi. İnlice’nin barbunyası ünlüdür. Muğla’nın hatta Ege’nin diğer bölgelerindeki barbunyalardan daha lezzetli ve daha fazla fiyatlara satılır. O kadar aranan bir sebzedir. İnlice’de bile tarlalar boş bırakılmışsa Türkiye’de gerçekten tarım bitmiş demektir. Nasıl bitmesin ki mazot, işçi ücretleri, gübre ve ilaç paraları uçmuş. Dört beş katı artmış. Borçla harçla nereye kadar ekilir?

Yola tekrar çıktığımızda, boş arazilerin yanından geçerken, barbunya pilaki takıldı gönlüme. Akdeniz mutfağının muhteşem zeytinyağlısı. Eniştem Aydın Taşkın’ın en çok sevdiği yemeklerden biridir. Göçmen kızı eşim Esen Hanım barbunya pilaki yaptığında eniştemin Göcek’ten İzmir’e geldiği olurdu. Mazotlar, akaryakıtlar ucuzken... Maydanozlu zeytinyağlı pilakiyi kim sevmez ki. Fethiye’de dedeleri Girit’ten gelenler de taze fasulyeli barbunya pilakisi yaparlar. Karadenizli bazı aileler karalahanalı barbunya pilaki yaparlar. Kendi kendime soruyorum Konyalılar da bamyalı barbunya pilaki yaparlar mı? 

Fethiye’nin Yeşil Üzümlü Mahallesine geldiğimizde Karadenizli Ekmek Fırınından tek bir büyük simit ve ekşi mayalı ekmek istedim. Kayda geçsin diye yazıyorum. Fiş tutarı yirmi lira. Pula dönmüş Türk Lirası. Yazık ki ne yazık. Gacur gucur vites kolu sesleri arasında yol alırken barbunyalardan kurtulamıyorum. Nar ekşilisini ben de çok severim.Türk sofralarının aranan yemeklerinden, mezelerinden olan barbunya, fasulye gibi fakirin lüks yemeklerinden varsılların sofralarına terfi etti. 

Ünlü yazarlarımızdan Tevfik Fikret eserlerinde barbunya pilakiyi ballandıra ballandıra anlatır. Hatta “Kadın işi değil erkek işidir, barbunya kadın aşçılara bırakılamayacak kadar kıymetlidir” dermiş?

Barbunya pilaki başta olmak üzere her çeşit yemeğinin lezzeti yanında A, B5, B9 ve C vitamini ile demir, kalsiyum ve magnezyum mineralleri açısından zengindir. Yüksek oranda lif içerir. Büyüme çağındaki çocuklar, sporcular, hamileler ve vücut geliştirmek isteyenler için bulunmaz bir protein kaynağıdır. 

Seydikemer ilçesi Söğütlüdere Mahallesini geçip Cavurdöndü’ye gelince Söğüt ağacının dibinden gürül gürül akan soğuk sudan sularımızı içtikten sonra yolumuza devam ediyoruz. Pazar olduğu için çevredeki piknik yerleri dolmuş taşmış bile. Kilimler açılırken sofralar da kuruluyor. Pikniğe gelen ailelerin kaçında barbunya yemeği vardır? Durup sayacak halimiz yok ya. Ama biz yine de barbunyanın diğer yararlarını saymaya devam edelim. Romalı fasulye de denen barbunya posalı yapısıyla bağırsak kanserine karşı koruyucudur. Vücut onarım ve gelişimini destekler. Cildi yumuşatır, gençleştirir. Cilt lekelerinin oluşumunu önler. Kan şekerini hızla yükseltmediğ için özellikle şeker hastalarının diyet listesine eklenir. Romatizmal hastalıklara karşı engelleyici özellikleri vardır. Pırnaz (Elmalıyurt) Köyüne vardığımızda, ekili bahçeden fasulyelerin çalıya saran sarmaşık dallarının uzadığı, çiçeklerin açtığı görülüyordu. Hatta yeni yeni fasulyeler dökmeye başlamışlar. Sulamaya geldiğimiz bu fasulye tarlasıyla Türk tarımıma ne kadar katkımız olur? O da tarım istatikçilerinin işi. Sevgi, merhamet, işbirliği ve dayanışma bu ülkeyi tekrar mutlu huzurlu günlere götürecek. 06 Ağustos evliliğimizin 45. yılıydı memleket meseleleri, barbunya, fasulye derken evlilik yıldönümümüzü unutmuşum. Dün eşimden epey fırça yedim. Bana yardımcı olun da aramızı bulun. Siz siz olun o güzel anlamlı günleri unutmayın. Sağlıkta ve sevgide kalın.

Göcek
08.08.2022